“Đất khách muôn trùng răng nhỏ hẹp

Một góc quê nhà nhớ mênh mang”

Kỷ niệm năm năm trang web làng ta, tôi thật sự ấn tượng và xúc động khi Giáo sư Lưu Đức Trung cụ, “Tiên chỉ” của làng tuổi đã ngoài 80, cả cuộc đời sống tha hương, tay run run cầm bức thư pháp viết bài thơ Hai ku do cụ sáng tác  tặng Caolaohạ.com.

Tay gõ Caolaocom

Tình quê

Lắng đọng.

Thơ Hai ku thì tôi chưa hiểu lắm, nhưng quả thực đọc kỹ câu chữ của bức thư pháp kia mới thấy thấm thía và ý nghĩa vô cùng.

Năm năm qua, đã bao lần tôi gõ cao lao com là bấy nhiêu lần lắng đọng tình quê. Khi bật máy tính lên chỉ cần nghĩ đến quê hương là trong ta đã có một cảm xúc khác lạ. Có thể nói, từ khi có trang web quê, không ngày nào là tôi không truy cập, rảnh ra một tý là vào ngay, vì sao vậy? phải chăng đó là “Tình quê”?.

Tôi còn nhớ ngày đầu vọc vạch vi tính (theo cách nói của Lưu Quỳnh) tôi cũng ngu ngơ truy cập Caolaoha.com, loay hoay mãi không được bèn nhờ cậu lính trẻ:

-  Cháu truy cập giùm chú trang Caolaoha

-  Cậu ta hỏi: Caolao hạ ở mô chú?

 - Quê chú chớ mô nữa.

Rồi cậu ta lẩm bẩm, tỉnh ta làm chi có xã ni hè, nếu là làng thì chắc là có.

Tôi lại mất công giải thích: Trên tỉnh Quảng bình này, không nhiều nơi như Xã Hạ trạch cũng là làng Cao lao hạ, làng là xã, xã cũng là làng và cũng là làng có trang web đầu tiên và duy trì phát triển đến bây chừ.

Rứa đó, tự hào, hãnh diện, năm năm rồi không ngày nào quê hương lại không hiển hiện trên máy tính của tôi.

Năm 2015 trôi qua, một năm với nhiều đổi mới trên quê hương mình, trang web đã đồng hành nói lên tất cả nhưng điều đổi mới đó, ai ở xa quê chắc thấy rõ.

Tháng ba cúng Cồn cui, tháng sáu cúng Đình, tháng mười khánh thành cổng Đình và hội ngộ 5 năm trang web, cuối năm mừng Xuân dâng tiến Hoành phi câu đối, bộ gươm giáo Đình làng…Rồi Cao lao hạ phương nam thì tôn tạo chùa Cao lao tự, các Họ tộc trong làng xây nhà thờ, lăng mộ tổ tiên…

Những sự kiện đó gõ vào Caolaocom ta sẽ thỏa lòng...Ôi tình quê lắng đọng.

Năm qua, điều ấn tượng nhất trong tôi đó là công trình Cổng đình làng và các hạng mục phụ trợ. Sức lực, trí tuệ, tâm huyết, tiền bạc của mọi người “lắng đọng” ghi lại những dấu ấn khó phai mờ.

Mấy năm trước, Đình làng ta khánh thành khang trang đẹp đẽ, nhưng quanh đình đầy cỏ mọc quạnh hiu, cứ thường kỳ các cháu học sinh lại phải phát cây, nhổ cỏ, để chúng không phủ lấp ngôi Đình hãnh diện của kia. Trăn trở suy tư, BBT Caolaoha,com đã phát động một chương trình huy động đóng góp…rồi có sân, có cột cờ, bình phong khắp nơi mọi người phấn khởi.

Nhưng mặt tiền của Đình vẫn thế, hai trụ biểu uy nghi của cha ông để lại, là niềm kiêu hãnh của cháu con, nhưng sao mà xót xa, không tương xứng với ngôi đình mà con cháu xây dựng hôm nay. Cứ như áo comple, cravat mặc chung với quần the khăn đóng vậy. Khách qua đường cảm nhận, giá như…

Một lần nữa Caolaoha.com lại làm cái sứ mệnh thiêng liêng, kêu gọi tôn tạo xây dựng mặt tiền, cổng đình. Một vấn đề hết sức gay cấn và trăn trở, đó là năm nào cũng kêu gọi, phát động, đóng góp… cũng không ít lời ra tiếng vào, cũng có những thì thào than thở …

Lượng truy cập cũng nhiều, người viếng thăm cũng lắm, nhưng danh sách đóng góp chưa được là bao, cứ tưởng chừng không thể thành công. Có những lúc nhạc trưởng Lưu Đức Hải bi quan gọi điện: “Anh ơi, tiến độ đóng góp chậm quá anh hè, e thất bại…”  Tui bạo mồm động viên: “Yên tâm mọi người đang lắng đọng”. Và quả đúng như sự “bạo mồm” của tôi, kinh phí đóng góp chẳng những đủ mà còn dư.

Ôi chao! danh sách đóng góp sao mà dài, người đóng góp sao mà đông, mừng, mừng vô kể, bởi con cháu quê mình thật “lắng đọng” biết bao. Tôi đã thấy làng Lý Hòa, làng Ba Đồn và một số nơi nữa, có những mạnh thường quân đóng góp tiền tỷ để xây Đình, xây làng dễ như chơi.

Tôi thầm nghĩ, không phải con cháu quê mình không làm được như họ, mà “Tình quê” phải được dành  cho mọi người. Trong tôi vẫn thấy tự hào, cảm phục với những tấm lòng sâu nặng của con cháu quê mình. Từ cháu học sinh, đến cụ già hưu trí, từ anh sinh viên đến các nhà doanh nghiệp, từ vị sĩ quan đến anh lính nghĩa vụ quân nhân, các cháu làm thuê, lao động xa quê…tất cả, tất cả đó đã giành một chút từ mồ hôi công sức của mình để được trãi lòng với quê hương, Tiên tổ.

Tôi cứ hình dung, mọi người khi gõ Caolaoha.com để đăng ký góp một chút ít cho quê nhà hoặc để xem hôm nay tiến độ công trình đến đâu…? Thì “Tình quê” đã hình thành, đúc kết từ trước khi mở máy.

Tay gõ Caolaocom, nhưng trong đầu mọi người đã nghĩ về nơi chôn rau cắt rốn,  đã hình dung ra hai mươi lối xóm, với những con đường bê tông sạch sẽ thoáng khô, với Đình làng sừng sững uy nghi, với dãy nhà thờ Họ trầm mặc, nhìn ra cánh Đồng cửa tít tắp dưới chân dãy Lệ đệ mờ xa…ghi dấu sự lắng đọng của những người con Cao lao hạ.

Tay gõ Caolaocom, là đã nghe tiếng thông reo trên Dốc Oằn, Ba trại, tiếng nước róc rách nơi Khe Mỏ, khe Ngang, qua những con mương thẳng tới đường Bạn, đường làng; thấy được bóng của Động Dôn, Lều Cù Đá bạc in trên mặt nước của Vực Sanh, Cửa Nghè yêu đấu.

Tay gõ Cao laocom, đã thấy bóng hình mẹ cha ta, một thời kiên gan bền chí, cho dầu bom rơi đạn lạc vẫn bám đất, bám làng, một tấc không đi, một ly không rời, để khắc ghi Bến Phà gianh, ngầm Hói Hạ, đường Ba trại, Thọ lộc …vào lịch sử dân tộc, xứng với cha ông ta đã một thời trấn ải miền biên viễn nơi đây.

Tay gõ Caolaocom, để nghe âm thanh “Nơi tôi tìm về” ngọt ngào sâu lắng; “Đưa em về quê mẹ miền trung”; “Về làng Hạ” da diết khôn nguôi…

Tay gõ Caolaocom, tôi được thưởng thức những bài thơ chân quê mộc mạc, như hạt lúa Bàu Mật, bàu Đưng , như củ khoai thành thơm thơm nóng hổi, nghe ngèn ngẹn đến tận bây giờ.

Rất nhiều, rất nhiều nữa…

TAY GÕ CAOLAOCOM

TÌNH QUÊ

LẮNG ĐỌNG.  

Rồi tôi bỗng giật mình nghĩ dại: Nếu một mai không còn Caolaoha.com, tôi biết gõ vào đâu, gõ vào đâu cho thỏa lòng, cho khuây nỗi nhớ quê mỗi khi chiều về, đêm xuống?

Lắng đọng lắm QUÊ ƠI !

Những ngày cuối năm Ất Mùi 2015