Chữ Hán trên ba bức hoành Đình Làng

20:25 - 29/04/2011

Xin ý kiến cộng đồng về các câu đối sẽ đắp trên các bức hoành Đình làng trong năm 2014

 

Lời Ban biên tập: Ngày 5/5/2011, anh Lê Chiêu Chung có gửi cho Ban biên tập các câu chữ Hán dự kiến khắc trên 3 bức hoành Đình làng với vài lời giải nghĩa cụ thể cho từng câu chữ.  Caolaoha.com đã đăng tải ý kiến của Anh vào ngày 5/5/2011 để xin ý kiến cộng đồng và đã nhận được nhiều ý kiến của nhiều bà con am hiểu về Hán Nôm đóng góp. Tuy nhiên, thời điểm đó hạng mục này của Đình làng còn chưa khởi công nên các góp ý vẫn chưa đi đến hồi kết.
 
Đến nay, trong chương trình xây dựng các hạng mục phụ trợ của Đình làng năm 2014 có hạng mục này vì vậy Ban biên tập xin đăng lại bài này để xin ý kiến của bà con. Mong bà con nhiệt tình hưởng ứng.

 

 

 

Chú giải:

Trên cửa chính vào các công trình xưa thường có bảng tên của công trình đó, vì tấm bảng nằm ngang nên còn gọi là "Hoành" (ngược nghĩa chữ Tung là dọc). Trên nóc đình đã có dòng chữ tên công trình là "Cao Lao Hạ Đình - " rồi nên không cần bảng tên nữa, trên 3 cửa chính treo 3 bức Hoành trang trí chỉ ghi tên làng và những nét tiêu biểu, đặc sắc của làng. Các bức hoành này làm theo dạng "Hoành quyển" (kiểu cuốn thư, khác với "Hoành phi" hình chữ nhật) khảm sành sứ, quấn rồng phượng và hoa văn công phu như các họa tiết của đình, kích thước phù hợp với phần tường trên cửa và treo đổ nghiêng về phía trước. Ở đây chỉ trình bày nội dung các chữ dự kiến thể hiện để mọi người tham khảo, góp ý.

 

- Hoành bên tả "Cửu Khúc Long Khê" là tên của dòng khe bắt nguồn từ Vực Sanh chảy uốn khúc giữa những cánh đồng trước mặt và xung quanh làng, mang nước tưới mát ruộng đồng, tạo ra sản vật "cơm côi, cá đưới" nuôi sống người dân Cao Lao Hạ bao đời nay, còn được xem là con rồng nước (Khe rồng uốn chín khúc).

 

- Hoành bên hữu "Kỳ Sơn Long Châu", Kỳ Sơn là ngọn núi trước mặt làng (2 phần Chóp Cờ và Cù Sơn), làm tiền án của làng, xưa là nơi cung cấp gỗ đá làm nhà, củi đốt và sản vật rừng, dưới chân núi nay có 4 thôn, hai bên ngọn núi có 2 hồ thủy lợi Vực Sanh và Cửa Nghè ít nơi nào có được; Long Châu là hình thế đất làng xưa, nay có 5 thôn, "Hình làng như một chiếc thuyền Long Châu...-Trích Cao Lao hương sử", với lễ hội rước thuyền Long Châu độc đáo, có thể hiểu là rồng lên bờ (Thuyền rồng neo núi cờ).

 

Hai cụm từ nói lên thế phong thủy địa linh của làng, ghép lại có thể hiểu là "Giang Sơn" hoặc "Nước Non". Hai bức đều có chữ Long, một bên rồng nước, một bên rồng cạn cùng chầu tên làng "Cao Lao Hạ" trên bức Hoành giữa./.

Tác giả : Lê Chiêu Chung

Bình luận

Bài viết liên quan

Hoàn thành lát gạch sân Đình làng Cao Lao Hạ
Bộ hồ sơ công trình lát sân Đình làng Cao Lao Hạ
Thư kêu gọi ủng hộ kinh phí lát gạch sân Đình và tôn tạo một số hạng mục Đình làng
Danh sách dâng hương tại lễ cúng Thành Hoàng làng năm 2022
Chương trình chuẩn bị cho lễ cúng Thành Hoàng Làng

Video clip