Tôi đã đọc bài thơ “Tạ lỗi” của cô giáo Nguyễn  Thị Hồng Tư đăng trên trang web của làng ta. Bài thơ đã để lại nhiều cung bậc cảm xúc, cùng với lời dẫn đầy day dứt da diết của Ban biên tập, thôi thúc trong tôi phải đi tìm chủ nhân của bài thơ.

Theo lời dẫn, tôi đã đến trường PTCS & PTTH  Dương Văn An xã Thanh thủy, Lệ thủy, Quảng bình. Rất may mắn tôi đã gặp được tác giả. Cô giáo Tư, quê nội xóm 11 xã Hạ trạch, quê ngoại Thị trấn Kiến giang Lệ thủy. Là cô giáo dạy Văn, thuộc thế hệ 8X (sinh năm 1981)

Tác giả và cô giáo Nguyễn Thị Hồng Tư

Như trong bài thơ phần nào đã nói lên hoàn cảnh gia đình, cuộc sống của cô. Bố cô  là cán bộ Nông trường Lệ ninh, một con người thật thà chất phác, năm 1981 tôi có về công tác ở đây đã được gặp ông, lúc đó cô giáo Tư mới chào đời. Sau khi ông nghỉ hưu thì định cư ở quê ngoại. Tuổi thơ của cô được bố cho về quê những ngày hè, ngày tết, tuy ít ỏi, nhưng quê hương cội nguồn đã khắc sâu ghi đậm trong trái tim cô. Rồi ông nằm lại nơi quê ngoại, cùng với nỗi day dứt của bố khi về già phải sống xa quê hương, xa họ tộc tiên tổ. Nói hộ nỗi lòng của người cha kính yêu, cô đã thốt ra từ cõi lòng mình trong bài thơ “Tạ lỗi” đầy ắp nỗi niềm…

Chú cháu gặp nhau, vừa lạ, vừa quen. Lạ vì ba mươi mấy năm bây giờ mới biết, quen vì bài thơ của cô ít nhiều đã là cầu nối, cùng với linh tính, cảm giác, cốt cách, tình cảm của người Cao lao nên có lẽ quen nhiều hơn lạ.

Mừng mừng, tủi tủi. Mừng bởi từ nay có thêm một người em, người cháu được kết nối với quê hương và lại là cô giáo dạy văn, không chừng lại là cây bút xuất sắc của Caolaoha.com, như thầy giáo dạy văn Lưu Văn Quỳnh vậy. Tủi vì bác Sào cha cô đã qua đời, nơi quê nhà thì không còn ai để chăm sóc phần mộ tổ tiên ông bà, mà cô thì phận gái…

Thế đó, con người là sản phẩm của tạo hóa, theo vòng xoay cuộc đời, muốn mà không được, âu đó cũng là lẽ thường tình. Xã hội càng phát triển, thì cái không gian sau lũy tre xanh kia là vô cùng nhỏ bé, con người coi bốn biển là quê hương.

Điều đọng lại trong tôi đó là tâm tư, cảm xúc, tấm lòng của những người con gái làng Hạ. Phận gái theo chồng mười hai bến nước, nhưng chiều chiêu vẫn ra đứng cửa sau ngóng về quê cha đất tổ.

Bởi nơi đó tổ tiên đã cho ta một kiếp người…

Tháng tư 2015

Đặng Văn Quang