Lời Ban biên tập: Sau khi chương trình “Trồng lại những cây Đa quê hương” được đăng tải trên caolaoha.com ngày 28/10/2012 (xem tại đây), Ban biên tập đã nhận được nhiều ý kiến ủng hộ của đông đảo bà con trong và ngoài làng. Đặc biệt, Đảng ủy, UBND xã Hạ Trạch rất đồng tình với chương trình này và đã thống nhất giao cho Hội Cựu Giáo chức xã Hạ Trạch, với gần 70 giáo viên đã nghỉ hưu đứng ra làm đầu mối thực hiện. Hiện tại, lãnh đạo Xã đã thống nhất được một số địa điểm trồng mới và Hội Cựu Giáo chức xã Hạ Trạch đang lập kế hoạch chi tiết để triển khai thực hiện; Ban biên tập sẽ thông tin ngay tới toàn thể bà con sau khi nhận được kế hoạch triển khai của quê hương.
Hưởng ứng chương trình, trong mấy ngày qua, anh Nguyễn Chung Quý, một công tác viên tích cực của caolaoha.com ở quê nhà đã tìm gặp các cụ lớn tuổi hỏi han về lịch sử các cây Đa làng và đã ghi lại một bức tranh khái quát cây Đa làng ta từ trước đến nay qua bài viết ấn tương “Hình ảnh cây Đa làng Hạ”. Bức ảnh cây Đa cuối cùng của làng trong bài viết của anh đã gây cho Ban biên tập rất nhiều tâm trạng.
Xin chân thành cám ơn anh Nguyễn Chung Quý
Hà Nội, ngày 1 tháng 11 năm 2012
Lưu Đức Hải
HÌNH ẢNH CÂY ĐA LÀNG HẠ
Nói đến làng quê Việt Nam là người ta nghĩ ngay đến cây đa, bến nước, sân đình, là lũy tre xanh...Nếu không biết gìn giữ, bảo tồn thì mai đây tất cả sẽ trở thành quá khứ.
Ý tưởng trồng lại Đa làng của BBT và của các anh chị, theo tôi đó là một ý tưởng hay. Để mai này cây mới được trồng lên, trước hết phải biết được gốc tích ngọn nguồn của những gốc cây xưa. Vì vậy, tôi đã tìm gặp một số cụ và được các cụ cho biết: đằng trước làng ta, xưa có 4 cây đa, cây ở xóm 1, cây ở xóm 3 (các cụ xưa gọi cây đa này là cây đa bộ, phải chăng cây này bị đổ nghiêng nên các cụ gọi như vậy?), một cây ở xóm 6 và cây ở xóm 1 7(cây này thì đang sống và bà con có thể nhìn thấy ảnh dưới). Đằng sau tính từ trên xuống: 1cây gần cửa chùa, 3 cây ở Hội võ (gần cửa Thành, 3 cây này thời kỳ có lò ngói người ta chặt để đốt lò), trong khuôn viên của Đình có 2 cây: 1cây ở gần Hội văn (cạnh đường xóm 7 hiện nay), 1cây gần xóm 8 (ngay khu vực đài liệt sỹ). Xóm 9 có 1cây (cây này bị đốn chặt khoảng trước năm 1980). Cũng theo các cụ, trong số hơn 10 cây đa này thì cây ở xóm 1 to nhất, tiếp đó là 2 cây ở Đình. Chắc nhiều bà con đã thấy cây đa ở xóm 9, to như thế! Vậy mà các cụ bảo rằng, so với mấy cây kia thì cây ở xóm 9 chưa ăn thua. Xung quanh cây đa làng, có nhiều chuyện ly kỳ, thần bí...và tại sao cây đa ở xóm 17 sống được đến bây giờ? Đây cũng là một câu chuyện.
Từ ý tưởng đến hiện thực là cả một vấn đề. Nhưng nếu cảm thấy đó là một ý tưởng hay thì mọi người hãy cùng nhau cố gắng để biến ý tưởng đó thành hiện thực. Đôi dòng như vậy để bà con biết được gốc tích về những cây Đa làng.
Đây là hình ảnh cây đa cuối cùng của làng ở trước cửa xóm 17
(ảnh chụp ngày 30/10/2012)