Lời ban biên tập: Cách đây hơn 1 năm (16/8/2014) caolaoha.com đã đăng bài này; tuy nhiên vẫn chưa đi đến kết quả cuối cùng. Nay nhân dịp thực hiện một số hạng mục phụ trợ của Đình làng lần 2, cũng là dịp có thể chỉnh sửa lại các câu đối ở bức Bình phong nếu thấy cần thiết, Ban biên tập xin đăng lại để bà con có cơ sở theo dõi và tiếp tục hưởng ứng.

Bình phong là một trong 3 hạng mục của sân Đình làng ta được xây dựng rất uy nghi, cao 2,7m, dài 7m, dày 0,4m. Mặt trước có hình con hổ oai phong  có ý nghĩa trấn giữ, ngăn tà; hai bên là hình cây tùng, cây mai hàm ý nhắn nhủ tới con cháu tinh thần kiên định như cây tùng, cốt cách tao nhã như cây mai. Cạnh đôi trụ đèn đặt 2 con kỳ lân quỳ ở vị trí thấp, vẻ mặt hiền lành, mừng rỡ như chào đón hân hoan khách đến thăm Đình. Mặt trong Bình phong là hình long-mã thể hiện sự nhanh nhẹn, thanh cao, hai bên có hạc-rùa chầu, cây lan, cây tùng nói lên mong muốn sự trường tồn. Trên nóc bình phong hình mái ngói lưu ly và hình tượng lưỡng long triều nguyệt ẩn vân thể hiện sự tôn nghiêm. Trên trụ đèn mặt trước bình phong có gắn 2 câu đối loại 5 chữ:

簪纓長日月

閥閱永山河

TRÂM ANH TRƯỜNG NHẬT NGHUYỆT

PHIỆT DUYỆT VĨNH SƠN HÀ

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, hai cầu đối trên là chưa hoàn hảo. Được sự đồng ý của lãnh đạo Đảng và UBND xã; theo ý kiến của anh Trường Lưu Cao Lao và nguyện vọng của đông đảo bà con, caolaoha.com xin mở chuyên mục "Cung tiến câu đối Bình phong đình làng Cao Lao Hạ" để tìm cho được câu đối đúng tầm với Đất, với Người quê ta vốn đã lưu danh là Địa linh nhân kiệt.

Kính nhờ các Anh Trường Lưu Cao Lao, Lê Chiêu Chung, Lưu Văn Quỳnh đứng ra làm đầu mối phụ trách chuyên mục này để tổng hợp, phân tích, định hướng những câu đối đề xuất của bà con.

Xin giới thiệu với bà con ý kiến mở đầu của anh Trường Lưu Cao Lao

Hà Nội, ngày 16 tháng 8 năm 2013

T/M Ban biên tập

Lưu Đức Hải

Bà con đồng hương Cao Lao Hạ thân mến!

Qua việc làm Đình làng, làm sân Đình và Bình Phong của Đình làng tôi thực sự bị thuyết phục bởi lòng yêu quê hương, gắn bó với quê hương Cao Lao Hạ và tính cộng đồng của mọi người. Quê Cao Lao Hạ của chúng ta - cái xứ sở để làm ra hột lúa, củ khoai thật là khó nhọc nhưng để có cái xứ sở này cha ông ta đã đổ bao nhiệu mồ hôi, nước mắt và cả máu để thắng rừng thiêng, nước độc, thú dữ để cắm được cái cọc để gieo được hạt lúa để lật đất trồng khoai. Để hôm nay ta có tên làng, ta có nhà Thờ Họ, ta có Đình làng ta có đường để đi, ruộng để cấy cày và được nhìn những đàn cò trắng khi mùa đông sắp về. Xứ sở đó đã nuôi ta lớn lên, thổi vào hồn ta sinh khí để ta có ngày hôm nay. Cám ơn quê hương, cám ơn Cao Lao Hạ. Đức của các đấng Tiền nhân để lại cho chúng ta thật là to lớn. Ân mà chúng ta báo đáp chẳng khi nào bằng. Bởi vậy Trường Lưu Cao Lao suy nghĩ gì khi tìm câu đối? Và viết cái gì lên Bình Phong đây để nói lên được cái Đức cái Ân đây?.

1. Trường Lưu Cao Lao nghĩ rằng, các đấng Tiền nhân không có gì hơn là để lại cho con cháu cái “Đức” (Có Đức mặc sức mà ăn). Con cháu không có gì hơn để trả, để làm rạng danh cho Tiên Tổ bằng phải báo cái Ân đó.

2. Câu đối mang được cái sắc, phải thể hiện được cái danh của quê hương. Nó phải thể hiện được cái đó của Làng Cao Lao Hạ, của Đình Cao Lao Hạ, của xứ Cao Lao ta.

3. Câu đối phải trang trong nhưng dễ đọc, dễ hiểu để mọi người thấy ngay cái hay cái đẹp khi thưởng thức.

Muốn là vậy nhưng sức hèn, tài mọn một mình sao mà làm được. Nhưng Cộng Đồng thì là một chuyện khác. Điều đó đã được chứng minh. Nhưng phải bắt đầu, phải bước bước đầu tiên thì mới có hy vọng tới đích được. Trường Lưu Cao Lao xin là người đầu tiên vậy. Đề nghị chúng ta bắt đầu “chiến dịch” cung tiến câu đối cho Bức Bình Phong Đình làng. Ban biên tập cần mở 1 chuyên mục để đông đảo mọi người tham gia sáng tác, bình luận để trước TẾT – Giáp Ngọ ta có những câu đối xứng tầm khắc lên Bình Phong. Để bắt đầu Trường Lưu Cao Lao xin được đề xuất các câu đối sau:

Câu thứ nhất:

CAO THIÊN TIÊN TÍCH ĐỨC

HẠ ĐỊA HẬU TẦM LONG

Dịch nghĩa:

(Trên) trời các đấng tiền nhân tích Đức.

(Dưới) đất lớp hậu sinh (nhờ cái Đức đó) mới tìm được Long.

Câu đối lấy ý từ phong thủy “ Tiên tích Đức. Hậu tầm Long” -  Long: ý này là -long mạch 龍脈.

Tầm Long là tìm Long mạch. Tìm long mạch là tìm ra những vị trí có linh khí của trời đất, nơi đó thường được quỷ thần phò trợ, gia hộ theo đường "âm". Có long mạch tốt để xây nhà, tạo dựng sản nghiệp thì chủ nhân sẽ vượng khí, phát đạt, sức khỏe dồi dào, làm ăn thịnh vượng, thăng quan tiến chức. Tuy nhiên, nếu không có đức thì lấy đâu có phúc mà tìm ra được chỗ đẹp chỗ tốt. Và nếu không có phúc, tìm được long mạch tốt cũng không giữ được. Đức mọn, phúc mỏng, không những không phát huy được lợi khí của long mạch mà còn bị linh khí đó làm cho đảo điên, thần vật không phù trì, quậy phá. Do vậy mà có câu nói "tiên tích đức, hậu tầm long - trước tiên phải tích đức, rồi mới tính đến chuyện tìm kiếm long mạch. Suy rộng ra là tìm kiếm được các cơ hội để thăng tiến, để lập nghiệp, để an cư, để giàu có, thịnh vượng và chỉ có nhờ Đức ấm của các Đấng Tiền nhân để lại thì mới có các cơ hội đó.

Ngoài ra còn có 1 nghĩa nữa là Rồng- Biểu tượng cho quyền quý , là danh vọng…

Cao Thiên – cũng có ý chỉ Trời Cao Lao Hạ.

Hạ Địa- cũng có ý chỉ Đất Cao Lao Hạ.

Câu thứ hai:

ĐỨC QUANG TÀNG LỆ ĐỆ

ÂN BÁO TÍCH LINH GIANG

Dịch nghĩa:

Đức của tiên tổ lưu trữ ở dãy núi Lệ Đệ (To lớn như dãy núi Lệ Đệ) .

Ân báo đáp của hậu thế giữ ở (trong lòng) sông Linh Giang (sâu thẳm như dòng nước Ling Giang).

Xin mời mọi người cùng góp ý, phân tích và cùng suy nghĩ. Tôi hy vọng sẽ có những câu đối hay, có ý nghĩa.

Thân mến

Trường Lưu Cao Lao

(Bài được đăng lần đầu vào ngày 16/8/2013. Nay đăng lại nhân dịp phát động phong trào xây dựng các hạng mục phụ trợ của Đình làng lần 2)