QUÊ HƯƠNG CÓ NHỮNG TẤM LÒNG

Mấy hôm rồi mở trang caolaha.com ngắm mãi bức ảnh GIỚI THIỆU TOÀN CẢNH đình làng ta sau khi mở hai cổng phụ.  Đọc lời comment của anh Lương Duy Hiếu mà lòng bồi hồi xúc động.

Không biết đây là lần thứ mấy, anh Hiếu cùng Lê Hồng Vệ những người bạn làng bên đã dành cho quê ta những tình cảm (tinh thần và vât chất) chân tình, sâu nặng thế!

Trong comment anh Hiếu  viết: “Cổng đình làng Cao Lao Hạ đẹp quá. Thật là ít nơi nào có được. Công trình này sẽ được lưu lại cho muôn đời con cháu, cùng với sự phát triển của làng Cao Lao Hạ và trang caolaoha.com.”

Cám ơn anh thật nhiều. Anh đã nói hộ chúng tôi những tình cảm về quê hương, về ngôi đình, về trang báo làng mà người Cao Lao Hạ tôi vô cùng tự hào, yêu quý.

Đọc Comment của anh, chợt nhớ lại trong bài GIỚI THIỆU THƠ VỀ ĐÌNH LÀNG mấy năm trước tôi đã viết: “Không biết đình làng ta có tự bao giờ, nhưng qua lời thơ truyền khẩu của các bậc cao niên, Đình làng Cao lao thật uy nghiêm, đẹp đẽ:

Triều Minh Mạng triệu niên

Quan thạng (thượng, lớn) cầm quyền

Cải giá  Đình trung

Làm cách bức lạ lùng,

Cả châu này có một,

Cả huyện này có một.

Cột đà nên cột,

Rường cũng nên rường

Chạm bốn cái khoản lương

Chạm kèo quyền song đấu.

Các quan ra mẫu,

Chạm cả tứ bi,

Chạm con hạc chầu vua,

Chạm cả bầy chim chích”…

Đình làng không chỉ đẹp đẽ, uy nghi mà còn rất đỗi linh thiêng. Anh Lê Quang Nhân, người sỹ quan công an, trong thơ của mình vẫn nhớ như in tuổi thơ nhiều lần được nghe mẹ kể :

Đình làng mình thiêng lắm,

Kẻ qua rồi người đến,

Cầu lộc tài, công danh,

Cầu vào nam, ra bắc

Ai cũng có phần mình

Đình làng làng Hạ anh linh

Chở che bao dòng tộc.

Đình làng ta xưa là thế. Tiếc rằng gió bụi thời gian và chiến tranh tàn phá.

Hòa bình rồi chỉ còn sót lại hai cột trụ đứng chơ vơ!

“Ngắm hai cột trụ cổng chính hình vuông sừng sững, uy nghiêm, bốn mặt gắn những câu đối chữ Hán ca ngợi thế đất CAO BỀN của một làng quê ĐỊA LINH NHÂN KIỆT (Lê Văn Sơn – Địa chí làng Cao Lao Hạ- trang 207)” lòng xót xa, se sắt một nỗi niềm, khao khát:

Ước ao con cháu quê mình

Bao giờ xây lại ngôi đình quê hương

(Đình làng tôi – Lê Văn Lẫm).

May thay ý Đảng gặp được lòng Dân. Bà con trong làng, ngoài xã đã chung sức đóng góp, chọn ngày lành tháng tốt (Ngày 19-11- Năm Mậu tý- 2008) đặt móng khởi công xây lại  Đình ngay trên nền đất cũ.

Ngày 15 tháng 3 năm Tân Mão- 2010 Đình làng được khánh thành trong niềm vui khôn tả của bà con quê nhà. Từ nay làng ta lại có ngôi đình vừa đẹp đẽ, uy nghi lại vừa hội tụ được những yếu tố phong thủy tuyệt vời:

“Mặt đình hướng về phía bắc

Ngắm Linh giang hội nước ba nguồn.

Tự thế Kỳ sơn tỏa bóng phía Nam.

Sừng sững uy nghi Long chầu bốn mặt

Dáng đẹp tươi, thanh thản, hài hòa”

Đình làng đẹp là thế nhưng Quê mình khó khăn nên nhiều hạng mục còn dang dở.

Mãi đến mấy năm sau (2013) cao lao ha.com đã mạnh dạn đề xuất vận động chương trình TỪNG  BƯỚC HOÀN THIỆN ĐÌNH LÀNG.

Bao người con xa quê lại được dịp thức dậy tấm lòng hướng về nơi nguồn cội. Động viên nhau hưởng úng với một sự cảm thông, yêu thương, gắn bó rất mực chân tình: “Quê mình còn khó khăn lắm. Hãy bớt đi vài li cà phê sáng. Hãy bớt đi vài bữa nhậu vui với bạn bè, dành kinh phí gửi về quê chung tay cùng bà con hoàn thiện đình làng’’ (Thanh- TPHCM). Hay “Chúng ta là những người con Cao Lao xa quê. Tài sản để lại cho con cháu thì nhiều nhưng cũng chỉ ở nơi quê người, đất khách. May thay còn có dịp được đóng góp dù chỉ vài viên gạch để làm đẹp ngôi đình ở nơi chôn rau cắt rốn của mình, ở nơi quê cha đất tổ” (Lưu Hoa – Quảng trị)

Trân trọng biết bao những tấm lòng!

Từ những tình cảm đó, chỉ sau thời gian ngắn chương trình HOÀN THIỆN ĐÌNH LÀNG đã thành công vượt cả kế hoạch mong đợi ban đầu. Với nhiều hạng mục: San lấp, tôn tạo rải thảm bê tông sân đình, hoàn thiện bức bình phong, dựng hai cột đèn thanh thoát…

Và ngày hôm nay, cũng như những ngày này hai năm trước.  Khi cả nước đang náo nức chào đón những ngày lễ lớn của dân tộc, trang caolaoha.com làng ta cũng kịp thời thông báo vận động chương trình HOÀN THIỆN ĐÌNH LÀNG ĐỢT HAI.

Hòa trong niềm vui chung đó, bà con ta từ Cộng hòa Pháp xa xôi, Tp.HCM, Bình Dương, Hà Nội, Quảng Trị, Quảng Ninh, Đồng Hới quê nhà…nhiệt tình hăng hái đăng kí kinh phí gửi về. Danh sách ngày càng dài thêm, với một niềm tin: Chương trình sẽ thành công mỹ mãn. Ngày giỗ Đình năm nay (16 tháng 6 Âm lịch) bà con sẽ được thỏa sức chiêm ngưỡng ngôi đình với một niềm tự hào: CAO LAO HẠ ĐÌNH thật sự là ngôi đình:

CẢ CHÂU NÀY CÓ MỘT

CẢ HUYỆN NÀY CÓ MỘT.

Càng yêu mến, tự hào hơn bởi đó là thành qủa của những tấm lòng yêu quê. Mong muốn quê hương ngày càng tốt đẹp. Để xứng đáng với công đức to lớn của các bậc Tiền nhân. Phát huy truyền thống CAO THANH MỸ TÍN của quê ta có tự bao đời. Thế hệ con cháu làng Cao Lao Hạ hôm nay cùng nhau  phấn đấu nâng lên một tầm cao mới…/.

Ngày 15 tháng 4 năm 2015.

THƯƠNG LẮM QUÊ MÌNH

Đọc bài viết của anh Quỳnh tôi thật bùi ngùi xúc động, xúc động bởi tấm lòng của anh chị tha thiết, da diết, trăn trở và lo lắng với quê hương. Đúng chỉ có những người yêu quê "tột độ" mới có tâm trạng "mặn chát" đến như vậy.

Thêm nữa, bùi ngùi xúc động bởi quê mình "nghèo" quá. Còn thiếu khoảng 100 triệu cho hạng mục cổng đình nhưng biết bao nỗi lo toan. Nhìn ra, thấy nhiều làng có những người đóng góp bạc tỷ nhẹ như không, còn quê mình: Hỡi mọi người "... Hãy bớt đi vài li cà phê sáng. Hãy bớt đi vài bữa nhậu vui với bạn bè, dành kinh phí gửi về quê chung tay cùng bà con hoàn thiện đình làng".

Thương lắm, bùi ngùi lắm quê mình ơi!

Nhưng...Từ sâu thẳm lòng mình, tôi thật tự hào với quê hương, đất quê ta, người quê ta và cổng Đình quê ta "ít nơi nào có được". Công trình đình làng, là trí tuệ, công sức, tiền bạc của cả làng, ai ai cũng góp phần cho dù nhiều hay ít và đó cũng là truyền thống, phẩm chất của con người Cao Lao Hạ. Danh sách đóng góp càng dài, lòng tự hào theo đó cũng dài theo.

Nhìn bức ảnh phối cảnh bốn cột cổng đình đẹp quá, và đẹp hơn nữa là ẩn sâu trong đó truyền thống cha ông, con cháu đời đời kế tiếp, tôn tạo phục dựng tài sản văn văn hóa vô giá có từ ngàn xưa. Hai trụ chính là của các bậc tiền nhân khởi tạo, hai trụ mới cùng voi ngựa là con cháu hậu sinh phục dựng tôn tạo. Cứ như cha ông đang kề vai sát cánh cùng hậu bối của mình viết tiếp trang sử đất và người Cao Lao Hạ.

Tôi cứ mỉm cười một mình, thế hệ tham gia tôn tạo đình làng hôm nay coi các cụ xây đình ngày xưa là các bậc "Tiền nhân", đến bao lâu thì thế hệ sau lại coi thế hệ hôm nay là "Tiền nhân" nhỉ?.

Ôi cuộc đời là vòng xoay của tạo hóa, ta có quyền tự hào ta là bậc "tiền nhân" của thế hệ mai sau. Bởi trong mỗi con người thế hệ hôm nay cũng đã góp công sức trí tuệ của mình, cũng để lại cho đời sau một công trình đầy ý nghĩa như các đấng tiên hiền đi trước.

Thương quê mình lắm lắm người ơi!

Thân mến

Đặng Văn Quang