Khuôn viên chùa cũ (ảnh Lê Quang Nho)
Lời Ban biên tập: Làng Cao Lao Hạ, nay là xã Hạ Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình có diện tích tự nhiên là 1786,2 ha, bao gồm gần 1200 hộ dân với tổng dân số trên 5000 người, là một làng quê có đời sống tâm linh rất sâu sắc với hệ thống chùa, đình, đền, miếu, nghè, nhà thờ họ,... rất phong phú và đa dạng.
Do các biến động của lịch sử, nhiều công trình tâm linh của làng bị phá hủy và hư hỏng; Đảng ủy, Chính quyền và nhân dân xã Hạ Trạch hiện đang từng bước thực hiện khôi phục, nâng cấp; hiện tại Đình làng và hệ thống các nhà thờ Họ đã được xây dựng lại rất bề thế, trang nghiêm.
Chùa làng trước kia có tên gọi là chùa Cao Lao Hạ, nằm ở đầu làng, phía Tây Bắc, mặt nhìn ra sông Gianh. Chùa rất cổ, được xây dựng lại năm 1941, gồm 3 gian tường bằng đá, có 2 mái che, lợp bằng ngói liệt. Cửa tam quan hình vành khăn có 2 cánh cửa khép bằng gỗ. Hai bên tường thành có 2 ông Hộ pháp được đắp nổi bằng vữa vôi trộn tơ hồng, mật mía. Vào cửa tam quan là bức bình phong, kiến trúc đẹp, cân xứng, sau sân rộng là tiền sảnh. Chùa có nhiều tượng phật như tượng Phật Thích Ca, tượng Quan Âm, tượng Phật trăm tay nghìn mắt và các pho tượng Bồ Tát. Chùa xây dựng cao ráo, cảnh quan đẹp đẽ, tĩnh mịch, có nhiều cây cổ thụ như cây đa, cây phượng. Chùa đã bị phá hủy hoàn toàn trong chiến tranh, nay chỉ còn lại dấu tích của nền chùa và giếng chùa trong khuôn viên có diện tích khoảng 19500m2.
Để đáp ứng nhu cầu tâm linh, phục vụ cho việc xây dựng một lối sống hướng thiện theo giáo lý của Đạo Phật; việc sớm khôi phục lại chùa Cao Lao Hạ trên nền đất cũ là rất cần thiết.
Cần chuẩn bị dần các điều kiện để khi có duyên là triển khai ngay. Việc xây dựng lại chùa làng ta trong giai đoạn này là hoàn toàn khả thi bởi: (i) khuôn viên đất cũ của chùa Cao Lao Hạ vẫn còn nguyên chưa bị xâm lấn; (ii) việc xây dựng chùa đang được Nhà nước khuyến khích, Giáo hội Phật giáo ủng hộ và thực tế đã có nhà sư đã đến làng mình đặt vấn đề muốn khôi phục lại chùa Cao Lao Hạ; (iii) đã có một số làng xã trong tỉnh xây dựng lại chùa làng thành công trong thời gian gần đây như chùa Phúc Tự của xã Văn Hóa, chùa Hoàng Phúc của xã Mỹ Thủy,...; (iv) nguồn lực huy động cho xây chùa có nhiều thuận lợi do xây dựng chùa phù hợp với nguyện vọng của nhân dân trong và ngoài làng, nguyện vọng của nhiều doanh nghiệp, tổ chức.
Kính mời bà con cho ý kiến về việc sớm khôi phục chùa Cao Lao Hạ
Nền chùa cũ nhìn gần (ảnh Lê Quang Nho)
Giếng chùa cũ (ảnh Lê Quang Nho)
