Rác trên đường làng ngày 8/3/2022 (Ảnh Hoàng Hoa)

Lời Ban biên tập: Ngày 28/4/2014, UBND xã Hạ Trạch đã ký hợp đồng với Công ty môi trường sinh thái Sỹ Hiền (Thanh Trạch) để thu gom rác thải trên địa bàn xã Hạ Trạch. Công ty Sỹ Hiền có trách nhiệm thu gom, vận chuyển rác trên địa bàn xã về bãi rác tập trung của tỉnh, thuộc khu vực gần xã Lý Trạch. Đây là một bước đột phá trong vấn đề bảo vệ môi trường ở quê mình.

Sau khi ký hợp đồng, ngày 9/5/2014, Ban biên tập đã đăng bài “Thu gom rác thải ở Hạ Trach” của anh Nguyễn Chung Quý lên trang caolaoha.com và đã nhận được nhiều ý kiến phản hồi đa chiều của người dân (Xem bài viết và ý kiến của bà con tại đây https://caolaoha.com/thu-gom-va-xu-ly-rac-thai-o-ha-trach.html).

Sau hơn 7 năm thực hiện, vấn đề xử lý rác thải tại Hạ Trạch đã có nhiêu thay đổi. Ban biên tập đã  đăng lại bài viết trên (đã được cập nhật, bổ sung thêm) của anh Nguyễn Chung Quý để lãnh đạo và nhân dân địa phương tham khảo (https://caolaoha.com/van-de-thu-gom-va-xu-ly-rac-thai-o-ha-trach.html

Tuy nhiên, hiện nay tình trạng rác thải vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, trên các tuyến đường của làng rác thải xuất hiện ngày càng nhiều gây ra ô nhiễm cho những gia đình ven đường, làm tắc các kênh mương, xấu mỹ quan làng xóm.

Về vấn đề này, caolaoha.com xin tiếp tục giới thiệu bài viết tiếp theo, với những kiến nghị khá toàn diện của anh Nguyễn Chung Quý.

LẠI NÓI VỀ RÁC VÀ THU GOM RÁC

(Cùng chung tay xây dựng quê hương ngày càng sạch, đẹp, văn minh).

Sau gần 8 năm hợp đồng thu gom và xử lý rác thải với Công ty Môi trường Sỹ Hiền (năm 2014) được thực hiện, công bằng mà nói, vấn đề rác thải sinh hoạt trên địa bàn xã Hạ Trạch cơ bản đã được giải quyết, bộ mặt làng quê so với trước đã có nhiều đổi thay, sạch, đẹp hơn. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được thì vẫn còn bộc lộ một số bất cập, hạn chế, rác còn tồn đọng tại nhiều khu vực, gây ô nhiễm môi trường, đồng thời làm mất mỹ quan đường làng, ngõ xóm. Nguyên nhân thì có nhiều, nhưng tựu trung là do cả hai bên: Công ty môi trường và người dân.

Theo hợp đồng năm 2014, mỗi tháng 3 lần (theo lịch định), người dân đem rác ra cổng, nhân viên môi trường đến lấy và đưa về tập kết tại một số điểm dọc đường trục chính, sau đó xe của công ty môi trường vận chuyển rác khỏi địa bàn xã. Nếu như cả hai bên đều thực hiện đúng hợp đồng thì chắc chắn không có rác ùn ứ, gây ô nhiễm. Đáng tiếc, một bộ phận người dân thiếu ý thức bảo vệ môi trường chung, với cách nghĩ: chỉ cần nhà mình sạch là được còn bên ngoài thì mặc kệ, lúc nào thấy rác đầy thì đem đi vứt, chả cần theo lịch, không cần đúng nơi quy định. Nhiều lần xe công ty vừa vận chuyển rác đi khỏi, bà con lại đem rác đến vứt. Một số bà con thậm chí còn tập kết cả rác thải xây dựng, như: gạch, đá, gỗ, mảnh vỡ thủy tinh…nên phía công ty môi trường họ không vận chuyển đi, vì vậy những chỗ tập kết hầu như lúc nào cũng có rác tồn đọng, gây hôi thối, ô nhiễm. Về phía công ty, không ít lần đi thu gom không đúng lịch định. Rác chất ngoài ngõ, ngoài đường nhiều ngày gây bức xúc cho bà con nhân dân. Bên cạnh đó, rác thì khi nhiều, khi ít, nếu rác nhiều, công ty tăng thêm chuyến chắc chắn sẽ giảm được ùn ứ, đồng thời hạn chế việc người dân nhìn theo đó mà đem rác đến tập kết.

Từ thực tế, nhằm xây dựng một môi trường ngày càng sạch, đẹp hơn, ngày 09/12/2021, UBND xã Hạ Trạch đã có buổi làm việc với lãnh đạo Công ty Sỹ Hiền. Hai bên thống nhất: Hợp đồng thu gom rác thải sinh hoạt giữa xã Hạ Trạch với Công ty Môi trường Sỹ Hiền vẫn tiếp tục thực hiện. Tuy nhiên, để công tác thu gom, vận chuyển rác đạt hiệu quả hơn, đảm bảo vệ sinh môi trường, hợp đồng có một số điều chỉnh:

+ Kể từ ngày 01/1/2022 sẽ chấm dứt hoàn toàn việc tập kết rác thải trên các tuyến đường. Công ty Sỹ Hiền trực tiếp đến tại cổng nhà các hộ dân để thu gom.

+ Khi đi thu gom, xe của công ty liên tục phát loa thông báo cho các hộ gia đình biết để tập kết rác ra xe.

Tuy nhiên, khi lần đầu tiên xe thu gom rác đi vào các xóm thì va chạm với các ụ bê tông bà con dựng lên để hạn chế xe quá khổ, quá tải. Xe bị hư hỏng, kế hoạch đến từng nhà lấy rác không được tiếp tục thực hiện. Từ đó, không những không chấm dứt được việc tập kết rác thải trên các tuyến đường mà còn phát sinh thêm nhiều chỗ tập kết mới.

Khi điều chỉnh hợp đồng, với kế hoạch xe đến từng ngõ nhà để lấy rác, công ty đã dừng hợp đồng với những người thu gom. Hiện nay, vì không có lực lượng thu gom nên công ty yêu cầu các hộ dân phải tự đem rác đến các vị trí tập trung đầu xóm, hoặc trục đường giữa làng…Nhưng, người nhớ, người quên lịch, thậm chí nhiều người già cả không đem rác đi xa được, cộng thêm một số người dân thiếu ý thức dẫn đến việc vứt rác lung tung. Nếu để tình trạng này kéo dài, chắc chắn vấn nạn ô nhiễm sẽ ngày càng thêm trầm trọng.

Xin nhắc lại, phí vận chuyển rác người dân phải đóng lúc đầu là 15.000 đ/tháng, sau tăng lên 20.000 đ/tháng. Qua theo dõi thấy rằng đa số bà con chấp hành nghiêm túc, đóng phí đầy đủ, thế nhưng tình trạng ô nhiễm vẫn không được giải quyết triệt để. Theo lý giải của công ty môi trường: do các xóm có cổng chào, ụ bê tông nên xe không vào được. Lý do này, theo người viết bài này là chưa thuyết phục. Vì, riêng ở vùng Làng hiện có hơn 20 lối xóm, trong khi đó chỉ 7 xóm có cổng chào, số còn lại chưa có cổng, không có trụ bê tông. Cùng là đường bê tông, rộng 3m như nhau, tại sao xe chạy được đường giữa làng còn đường các xóm thì không?

Biết rằng mục đích kinh doanh cuối cùng là lợi nhuận, nhưng lợi ích đòi hỏi phải hài hòa, thuận mua vừa bán, phải tính đến quyền lợi của khách hàng, không chèn ép khách hàng.

Và để hài hòa lợi ích giữa hai bên, đồng thời ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng ô nhiễm, xây dựng một môi trường ngày càng sạch, đẹp, người viết bài này xin có một số đề xuất:

Về phía công ty môi trường:

1. Lấy rác từ cổng các hộ gia đình như hợp đồng đã ký. Nếu trường hợp xe không vào được thì công ty có trách nhiệm cho nhân viên đến từng gia đình để thu gom.

2. Nếu để người dân tự đem rác đến chỗ tập kết thì công ty môi trường giảm tiền phí cho người dân.

3. Sau khi rác đã tập kết (theo lịch), xe của công ty vận chuyển hết số rác đã gom, không để tồn đọng và không đốt rác tồn đọng, gây ô nhiễm.

Về phía địa phương và người dân:

Tiếp tục tuyên truyền để người dân nâng cao ý thức tự giác bảo vệ môi trường, tập kết rác đúng lịch và đúng nơi quy định. Không vứt rác, xả rác bừa bãi, cần phải phân loại rác trước khi đem đi. Bên cạnh việc tuyên truyền, địa phương cần theo dõi và xử phạt nghiêm những trường hợp cố tình vi phạm, không thực hiện đúng như quy định về bảo vệ môi trường.

Hy vọng bà con chúng ta phát huy tinh thần tự giác, cùng nhau xây dựng quê hương Hạ Trạch ngày càng giàu đẹp, văn minh.