Câu chuyện này được viết cách đây 10 năm. Bối cảnh của câu chuyên xảy ra có lẽ cũng hơn nửa thế kỷ. Thế hệ đương thời đọc thấy càng yêu quê mình, thương cha, mẹ một thời đói khát.
Thế hệ tiếp theo đọc, thấy như là chuyện cổ tích cao lao, bởi bây giờ cuộc sống làng Hạ như “thần tiên” so với ngày đó.
Câu chuyện như đóng đinh dấu mốc lịch sử, phản ảnh một giai đoạn thực tại đời sống văn hóa, kinh tế, xã hội quê ta.
Tôi nghĩ mọi người hãy kể về những câu chuyện tương tự, để làm giàu thêm kho tàng văn hóa Cao lao.
Tụi tui hay gọi Eng Quế con bác Triển. Năm 1975 cả bọn đi học cấp ba, khi đi bộ qua đèo Lý hòa, gặp Eng Quế, eng dừng lại. Ui cha, eng đạp chiếc xe đạp ngoại Favorit, đẹp mê hồn. Bọn tui đứa bóp ci phanh, đứa sờ cái gác đờ bu, đứa thoa thoắt cái đèn, miệng cứ tấm tắc đẹp, thầm ước có một chiếc.
Bây giờ, để thỏa nguyện ước ao ngày trước, để “trả thù quá khứ” nghèo. Tui sưu tầm 4 chiếc Favorit ngắm chơi.
Thầy giáo Chung, con rể của làng Cao lao hạ, người ghi lại những dấu ấn lịch sử Sông Gianh thời đánh Mỹ. Không chỉ trận đánh này mà Bến Phà Gianh, ngầm hói hạ, cảng Gianh, bom Mỹ thảm sát đơn vị TNXP ở Thanh Trạch ( một làng quê bên bờ Sông Gianh)…
Những bài viết của thầy là những tư liệu lịch sử sống động đôi bờ con sông Gianh oai hùng và bi tráng thời đánh Mỹ.
Thế hệ mai sau đọc lại những bài viết này sẽ hiểu thêm về lịch sử oai hùng của cha ông ta, mảnh đất đau thương đôi bờ của con sông nhuốm máu bao đời.
Thời Trịnh Nguyễn phân tranh và xa hơn là Chiêm Thành-Đại Việt, chắc cũng có những trận binh đao máu xương ngập dòng Gianh, nhưng tiếc thay, sử sách không được chép lại.
Cảm ơn thầy Nguyễn Tiến Chung đã chép sử cho Sông Gianh, truyền lại cho thế hệ mai sau.
Đường qua Ba Trại quê anh
Có ngầm Hói Hạ- Bến phà sông Gianh Hói Hạ ơi, vẫn trong lành
Dáng hình xưa, với lá cành ngụy trang Từng tiểu đội ba sẵn sàng
Làm cọc tiêu sống cho hàng xe qua Người ngã xuống- Người bước ra Khúc quân hành, chiến trường xa vấy chào !
(Bến phà Gianh huyền thoại đã đi vào lịch sử với những năm tháng hào hùng đánh Mỹ và những hy sinh của đồng bào và chiến sĩ biết bao nỗi nhớ thương của người dân làng Hạ).
Bài viết của anh Nguyễn Chung Quý nhân dịp n hân lễ cúng Đình làng 2025 và kỷ niệm 10 năm Đình được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh (27/7/2015 - 27/7/2025 )
Bình luận mới nhất