Lưu Trọng Tuần có Bút hiệu là: Túy-Không

Sanh ngày: 01-01-1900; Tạ thế ngày : 30-06-1980

Quê quán: Làng Cao Lao Hạ, nay là Xã Hạ Trạch, Huyện Bố Trạch, Tỉnh Quảng Bình

Cụ Kỳ Sơn Lưu Trọng Kiến có 11 con trai và 11 con gái. Thi sỹ Lưu Trọng Tuần là con trai thứ 3 trong gia đình; thi sĩ Lưu-Kỳ-Linh là con trai thứ 8; thi sĩ Lưu-Trọng-Lư là con trai thứ 11 và cũng là trai út trong gia đình.

Thi sĩ Lưu Trọng Tuần bắt đầu làm thơ vào lứa tuổi ngoài 60, sau khi về hưu. Các bài thơ chỉ được phổ biến trong phạm vi bằng hữu thân tình. Các sáng tác của thi sỹ Lưu Trọng Tuần do một người con của Ông sưu tầm và soạn lại thành tập “Túy Không Thi Tập” gồm câc chủ đề:

– Thắng cảnh Quảng Bình (gồm 12 bài)

– Đôi bài phụng họa (gồm 2 bài)

– Những bài xướng họa (gồm 12 bài)

– Những bài tự vịnh (14 bài)

– Đôi bài cảm tác  (12 bài)

– Cao-Lao Hương Sử Lược Thuật Diễn Ca

– Thái hòa bình đẳng luận phú

Ngoài tập thơ trên, có thể còn một số bài còn thất lạc hoặc hiện được các gia đình thân hữu của tác giả lưu giữ. Khi công bố “Túy Không Thi Tập”, người sưu tầm cũng là một người con của tác giả đã viết: “Trong cương vị một người con, tôi không dám để một phần tim óc của thân phụ tôi bị mai một nên xin mạo muội lên mạng tập thơ nhỏ này để quý vị thưởng lãm và ước mong quý vị sẽ không thất vọng đã bỏ thì giờ quý báu để đọc đôi bài trong tập thơ này. Cũng xin chân thành trình bày để quý vị hiểu cho rằng kiến thức của tôi về điển tích và các địa danh ở quê nội tôi rất hạn hẹp nên khi sao chép lại các bài thơ của thân phụ tôi thế nào cũng có những lỗi lầm quan trọng. Rất mong quý vị lượng thứ và vui lòng chỉ giáo để chúng tôi có thể sửa chữa những lỗi lầm trong tập thơ này”.

Cao Lao hương sử là một tác phẩm tầm cỡ của ông, thể hiện một tình yêu tha thiết đối với quê hương Cao Lao Hạ; đó là một tác phẩm mô tả bằng thơ lục bát, với 423 câu, viết dưới dạng sử ký vẽ ra một bức tranh toàn cảnh về núi non, sông ngòi, dân cư, nhân tài văn quan, nhân tài võ quan, kinh tế, chính trị, phong tục, xã hội, lễ giáo, văn hóa, khuyến học, giáo dục, khuyến hiếu của vùng quê Cao Lao Hạ. Ông làm bài thơ này tại Sài Gòn, khi đất nước còn bị chia cắt. “Cao Lao Hương Sử Lược Thuật Diễn Ca” được trích dẫn rất nhiều trong các nghiên cứu về lịch sử Cao Lao Hạ.

Trang caolaoha.com sẽ đăng dần các bài thơ của Thi sỹ Lưu Trọng Tuần trong Túy “Không Thi Tập”. Đầu tiên, xin giới thiệu một số bài thơ của Ông:

Cao-Lao Hương Sử Lược Thuật Diễn Ca

                                (trích)

“Giang sơn gấm vóc trải bày

Thanh, cao, tín, mỹ ngày ngày mới thêm.

Cao Lao: Tiền thế đặt tên

Cao: trông vời vợi. Lao: bền không xiêu...”

 “…Làng ta phong tục hiền lương

Làng trên làng dưới tình thương một nhà.

Quan, hôn, tang, tế Ông Bà

Việc làng, việc họ việc nhà đồng lo…”

 “…Chăn trâu, chăn nghé, chăn bò

Chiều về địch thổi ngân nga vang đồng.

Ðàn bà, trẻ nít, đàn ông

Tiếng ca vui vẻ khi trồng lúa khoai.

Ðêm về kéo sợi đưa thoi

Sắp vèng, lợp nón cũng coi ra bề.

Con trai con gái đề huề

Ghẹo nhau lời hát không hề dâm ô.

Ðám ma đám cưới có hò

Kể ra công đức, chúc trò mừng khen.

Ông già lụm cụm vót vèng

Cũng đưa tiếng hát, cũng chen giọng trầm.

Tuy là thanh đạm âm thầm

Ở trong khung cảnh cao thâm làng nhà…”

Nhật Lệ Thương Lương

Tục gọi nơi đây cửa Lê Giang.

Ghe tuyền đổ bộ đến Hiền Lương.

Con đường bao dặm nêu hưng phế.

Cửa bể mấy tầm sánh ngọc vàng.

Trường Dục lũy xây từng vững Chúa.

Trấn Ninh đồn lập đã đồ vương.

Non sông Mâu Lệ anh hùng thế.

Vừng ác chiều tà khi loáng gương

 Mừng Làng ăn Tết Ðinh Mùi.

Làng ta nhơn hậu tiếng từ xưa.

Ăn ở cùng nhau lắm vẻ ưa.

Ðất khách quay cuồng trong cảnh Tết.

Quê nhà đau xót dưới bom mưa.

Gieo trồng thuở trước công càng nặng.

Vun đắp ngày nay sức hẳn thua.

Năm mới chúc cầu giàu thiện chí.

Cao-Lao Tương Tế sớm treo cờ.